Stadsrechten
- Pas in de late ME steden omdat ze pas dan de iure stadsrechten krijgen
-> Oudste Belgische stadsprivileges: Hoei en Geraardsbergen
- Ten gevolge van de sterk ontwikkelde handelsactiviteiten komen de steden tot economische bloei, sociale ontwikkeling en algemene culturele opgang en modernisering
- Publiekrechtelijke entiteit met eigen overheidsrechten
- Burgers: poorters: drager van burgerlijke en politieke rechten ; Aristoteles: poiteia: hij die deel heeft aan bestuur en gerecht
- Stad krijgt aparte juridische status, en leefgemeenschap begint te leven volgens een eigen stedelijk recht ->stadsrecht breekt landrecht
- Stadsrecht
- Formeel: document =stadskeure of stadscharter: waarin de stedelijke juridische status van een nederzetting wordt vastgelegd, meestal een verzegeld perkament
- Ook geheel van alle rechtsregels betreffende de juridische structuur van de staat (dus stedelijk publiek recht): regels vinden we terug in zowel stadscharter als in andere documenten en het gewoonterecht
- In bredere zin: geheel van zowel de genoemde publiekrechtelijke regels als de overige in de stedelijke oorkonden voorkomende rechtsregels en het in de stad gelden gewoonte- en wettenrecht: in dit geval behoren ook een masse regels van privaatrechtelijke aard tot het stadsrecht.
-> Verschilt zowel formeel als materieel van plaats tot plaats
- Landsheer verleent stedelijke voorrechten dmv een stadsbrief, keure of charter.
-> Vorst doet de iure afstand van een stuk van zijn eigen macht (wat de
facto al lang het geval was)
- Opstanden voor meer stadsrechten: bv GENT: Artevelde, Filips de Goede, Karel V, Calvinistische republiek . Vanaf Bourgondische hertogen haalt het centrale gezag het weer van de steden
- Andere landen: Italiƫ: sterke stadsstaten; Frankrijk: snel centrale macht
- Keure wijst erop dat de stad zelf de inhoud van het stadsrecht bepaald heeft: gekozen recht -> bevestiging van de door hen zelf gekozen regels
-> Enkel tijdens de Gentse Karolijnse concessie in 1540 wordt het stadsrecht opgelegd
-> stadsrecht dan betere term dan keure