Tribale samenlevingen

• economische productie is laag, (weinig of geen economisch surplus)
• geen ongelijkheid qua bezit
• partnerkeuze niet door politieke of economische redenen of belangen bepaald en is vooral gebaseerd op wederzijdse aantrekkelijkheid en op basis van mannelijke fysieke kracht.
• gevolgen: geen sprake v/e bruidschat, geen controle op ‘voorhuwelijkse’ seksualiteit.
• gekenmerkt door een licht mannelijk overwicht.

Pre-industriële agrarische samenlevingen

• de basiseenheid is de familie. Aan het hoofd ervan staat één man.
• hij heeft volstrekte controle over alle economische middelen omdat de economische productie familiaal is georganiseerd.
• alle instellingen binnen de economische sfeer worden geleid door mannen
• uitbuiting van vrouwen het meest extreem.
• waarom? Families vormen de voornaamste belangengroepen en huwelijk speelt een belangrijke rol bij het sluiten van allianties tussen deze belangengroepen. Huwelijk reguleert de ruilverhoudingen tussen families en vrouwen worden beschouwd als een onderdeel v/d eigendommen die kunnen geruild worden
• de waarde v/d vrouw wordt bijgevolg volledig door ruilwaarde bepaald. (ontstaan van instituties als harems, chaperonage,… ) die een absolute controle over de vrouwelijke seksualiteit moeten garanderen. voorbeeld: geen onderscheid gemaakt tussen vrouwen die ontvoerd worden door hun minnaar of vrouwen die met hun minnaar vluchten.

In beide gevallen zal de vrouw gestraft worden.

OPM: Dit wil niet zeggen dat vrouwen in dergelijke samenlevingen compleet machteloos zijn. Zo hebben veel vrouwen er meer macht dan heel wat mannen. Ze kunnen deze macht echter slechts verwerven als partner van mannen op dominante sociale posities.

Vroeg-industriële samenlevingen

• gekenmerkt zich door opkomst v/d (moderne) staat en kapitalisme waardoor families geen voorname belangengroepen meer vormen. ontstaan van andere en meer machtige belangengroepen die niet op familiale basis zijn georganiseerd (staat, bureaucratie, kerk, bedrijf,…).
• De industrialisatie zorgt bovendien voor de scheiding tussen woon- en werkplaats en de opkomst van het private huishoudens.
• staat het gebruik van geweld monopoliseert neemt het belang v/d grotere fysieke kracht van mannen als machtsmiddel tegen vrouwen af.
• De macht van mannen over vrouwen is functie van hun controle over economische middelen en hun controle over staatsapparaat:
  • Enkel mannen hebben toegang tot het productiestelsel en kunnen economisch middelen verwerven.
  • Vrouwen kunnen slechts economische middelen verwerven via een huwelijk. Ze kunnen economische zekerheid verwerven door een partner te kiezen met vooruitzicht op een solide sociale positie. Vandaar dat vrouwen trachten hun waarde op de huwelijksmarkt te verhogen. Dit doen ze door hun fysieke aantrekkelijkheid voor mannen te verhogen en een sfeer van onbereikbaarheid te cultiveren.

=> Seksualiteit wordt geïdealiseerd

Gevorderde markteconomie

• meer en meer vrouwen hebben toegang tot de arbeidsmarkt, ze zijn in staat zelfstandig economische middelen te verwerven.
• de onderhandelingen tussen mannen en vrouwen worden bepaald door de economische middelen waarover ze beschikken en door fysieke aantrekkelijkheid.
• mannen worden verplicht meer machtsmiddelen aan te spreken, ook voor hen wordt uiterlijk belangrijk.

=> sociale ongelijkheid tussen vrouwen en mannen neemt af.