• Begin: 1384: Filips De Stoute verwerft graafschappen Vlaanderen en Artesië
• Vooral op grond van de patrimoniumgedachte verzamelen ze de Nederlandse provincies en vormen een composite state
• Nederlandse vorstendommen: Landen van Herwaarts-over of Pays de par-deçà itt Franse bezittingen: Landen van Derwaarts-over of Pays de par-delà
• Patrimoniumgedachte: erfenis, militaire veroveringen, aankoop, verpanding

-> Enkel Brabant erkent als enige vorstendom Filips de Goede, de Conditor Belgii als nieuwe hertog

• 1408: Vlaamse jurist wordt de eerste Brabantse kanselier
• Onder Karel de Stoute komen in 1464 in Brugge de eerste Staten-Generaal samen; de Rijselse Rekenkamer krijgt bevoegdheden over verschillende vorstendommen en het Parlement van Mechelen wordt opgericht

-> Stuit op heel wat verzet: Maria van Bourgondië, dochter van, moet het Groot Privilege afkondigen: Parlement van Mechelen moet worden afgeschaft

• Vanaf 1482: Habsburgers (echtgenoot Maria was Habsburger Maximilaan van Oostenrijk; zoon: Filips de Schone)
• Zoon Filips de Schone: Karel V: ‘in Keizer Karels rijk ging de zon nooit onder’: Karel is oa Graaf van Vlaanderen, Holland, Henegouwen, Hertog van Brabant,…
• Personele unie!
• Band tussen Nederlandse gewesten is evenwel meer dan een personele unie: enkel en alleen Staten-Generaal van de Nederlandse staten (nooit samen met Spaanse cortes)
• Patrimoniale verankering van de Nederlandse territoria:
• Binnen het HRR: 10-tal bestuurlijke kringen worden gevormd, waaronder een Westfaalse en een Bourgondische Kring. Vlaanderen en Brabant worden overgeheveld naar Bourgondische Kring op de Duitse Rijksdag in 1548: Transactie van Augsburg
• 1526: Vrede van Madrid: banden met Frankrijk zijn doorgeknipt: verdrag tussen Karel en Franse rivaal Frans I: eerst trekt deze laatste zich er niets van aan, later wordt het einde van de leenband bevestigd in de zgn Damesvrede
• 1549: Pragmatieke Sanctie: 17 Provinciën (ontstaan 1543) blijven samen na overlijden Keizer Karel
• Wat houdt 17 provinciën samen?
• Enkele centrale instellingen
• Grondgebied niet
• Recht niet
• Taal niet
• Religie niet: Catholicisme vs Protestantisme: bloedplakkaten
• Grote financiële last: nieuwe artilleriemachines kosten handenvol geld

-> Gentse rebellie wordt neergedrukt met de oplegging van de Concessio Carolina 1540