Inleiding

• Belangrijkste en meest gespeelde 20^e E Russische theaterauteur
• Aan basis psychologisch realisme, maar werk evenzeer symbolistische, impressionistische en zelfs proto-absurdistische trekjes
• Brak ‘la pièce bien faite’ open: stukken bij aanvang reeds begonnen lijken + na einde nog doorlopen
• Schiep ‘stemmingstheater’ = personages trachten tevergeefs te redden uit saaie/uitzichtloze situaties
• Als realist minder aandacht voor uiterlijke dramatische actie dan voor weergave milieu
• Kritiek op parasiterende burgerij, sympathie voor gewone man
• Door latere communistische machthebbers als voorbode revolutie beschouwd

Biografie

• Kommervolle en armoedige jeugd
• Studeerde geneeskunde
• Tijdens studententijd moest voorzien in eigen onderhoud + familie
• Gaf privélessen + schreef humoristische verhaaltjes voor boulevardbladen
• Kreeg stilaan enige bekendheid als auteur, zodat hij paar verhalenbundels kon uitgeven
• Geneeskunde bracht hem in contact met menselijke ellende, ziekte en dood
• Ervaringen die zijn kennis menselijke psyche verrijkten
• 1900: trouwt met actrice Olga Knipper
• 1904: gezondheidstoestand verergert; gaat voor kuur naar Badenweiler in Duitsland, sterft

Van kortverhaal naar theater

• Jaren ’90: bekend schrijver – meester van kortverhaal
• Tegelijk erg bedrijvig als arts: hongersnood in 1891 + cholera-epidemie, als districtsarts voor armen en zieken
• Kampt sinds studententijd met gevolgen tuberculosebesmetting
• Ontpopt zich in jaren ’90 ook als belangrijk theaterauteur
• Vanaf 1895 neemt theater belangrijke plaats in in leven
• Voordien al enkele komische stukjes
• 1^e grote stuk: ‘Ivanov’ (1887): half succes
• 1^e opvoering ‘de meeuw’ (1896):

• mislukking te wijten aan slechte interpretatie
• 1898 door Moskous Kunsttheater: groot succes
• Sindsdien nauwe samenwerking met Stanislavski en Nemirovich-Danchenko (brengen meeste van zijn beroemde werken in wereldpremière)

• ‘Oom Wanja’ (1899)
• ‘De drie zusters’ (1901)
• ‘De kersentuin’ (1904)

Verniewend

• Erg verfrissend en origineel voor zijn tijd
• Uitermate gediend door psychologiserende interpretaties Kunsttheater
• Sfeer baadt vaak in melancholie, getemperd door glimlach + zelfs humor
• Werk wordt vaak zwaar op de hand gespeeld

• Overdreven gevoel voor tragische
• Onvoldoende aandacht voor in se lachwekkende zwaarmoedigheid welgestelde kleinburgers

• Werk louter dramaturgisch, minder sterk dan Ibsen of Strindberg: wel meest subtiele van 3
• Verbazingwekkend dat stukken die zich afspelen in totaal andere wereld, 100 jaar later, nog steeds kaarsrecht overeind in theaterlandschap dat sindsdien zo veranderd is